اسرار وضو و اسرار آب از دیدگاه حکیم سبزواری

مشخصات فایل برنامه معرفت بیست و نهم آبان ماه ۱۳۹۴

موضوع برنامه: اسرار وضو – اسرار آب

عنوان فصل: بررسی اندیشه ملاهادی سبزواری

مدت زمان برنامه: ۴۷ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۷۰ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۸ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

متن  قرائت شده از کتاب اسرار الحکم سبزواری

آب بر چند قسم است:

۱- آب جاری. که ماء معین است. که منشأ حیات طبیعت است. {إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُکُمْ غَوْرًا فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِمَاءٍ مَعِینٍ}

۲- ماء سماء است که از ابر فطرت می‌بارد. { وَ أنزَلنا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنبَتْنَا بِهِ ألأرضِ} که اتصال حقیقی بی کمّ و کیف به مبدأ اصلی دارد. مانند روح مومن به خداست کما فی الحدیث (إنَّ روحَ المومن أشدُّ إتّصالاً بروحِ الله مِن إتّصالِ شعاع شمسٍ بِها)

توضیحات استاد دینانی

خوب حکیم سبزواری، واقعا «حکیم» است. (متنی که قرائت فرمودید از) اسرارالحِکَم، اسرار عبادات هم هست. از وضو شروع می‌کند. وضو یک امر شرعی است که برای نماز باید وضو بگیریم. وضو را باید با آب گرفت به همین دلیل وارد اسرار آب می‌شود. اینجا هم از احکام شریعت مدد می‌گیرد و هم از احکام طبیعت؛ چون آب از عناصر اصلی طبیعت و مایه حیات است.

سپس حاجی سبزواری، آب را تقسیم می‌کند به آب جاری (مثل) آب رودخانه و آبی که از آسمان می‌آید. اما ببینید که این حکیم بزرگوار چقدر لطافت طبع و شیرینی ذوق دارد که از جریان داشتن آب استفاده می‌کند و به منبع اشاره دارد. رودخانه (آب جاری) از منبعی سرچشمه می‌گیرد و جریان دارد. آب، پاک کننده است. هر نجسی را پاک می‌کند و غسل و وضو، با آب انجام می‌شود. آب جاری غیر از خصلت پاک کنندگی که «خصلت ذاتی آب» است، نجس هم نمی‌شود. آب جاری ممکن است خیلی راه‌ها را طی کند و طولانی باشد اما سرانجام به سرچشمه خواهد رسید.

حالا این حکیم با بیانش درباره «آب» چه می‌خواهد بگوید؟ فقط می‌خواهد جریان آب را بگوید؟ می‌خواهد بگوید: آبی که منشأ حیات است، جاری است. اگر آبی که منشأ حیات است جاری باشد، آیا حیات نباید جاری باشد؟ حال حیات اگر جریان دارد و با جریانش چیزهای نامناسب را می‌زداید، آیا روان آدمی نباید جریان داشته باشد؟ روان باید راکد باشد یا جاری باشد؟