ای دل رفته ز جا باز میا / به فنا ساز و در این ساز میا

مشخصات فایل برنامه معرفت دوازدهم اردیبهشت ۱۳۹۹

موضوع برنامه: ای دل رفته ز جا باز میا / به فنا ساز و در این ساز میا

عنوان فصل: شرح اشعار دیوان شمس (مولوی)

مدت زمان برنامه: ۴۶ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۵ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۲۰ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

ای دل رفته ز جا باز میا

                  به فنا ساز و در این ساز میا

روح را عالم ارواح به است

                           قالب از روح بپرداز میا

اندر آبی که بدو زنده شد آب

                        خویش را آب درانداز میا

آخر عشق به از اول اوست

                         تو ز آخر سوی آغاز میا

تا فسرده نشوی همچو جماد

                       هم در آن آتش بگداز میا

بشنو آواز روان‌ها ز عدم

                       چو عدم هیچ به آواز میا

راز کآواز دهد راز نماند

                         مده آواز تو ای راز میا

یکی از پیچیده‌ترین مطالب در اشعاری که قرائت فرمودید نهفته است. مولانا در این ابیات از نیستی و فناء سخن می‌گوید. فهمِ نیستی، از نظر مشکل بودن، کمتر از فهمِ هستی نیست. مطلب دیگری که بیان شده، مسئله «راز» است. راز چیست؟ آیا در این عالم راز هست یا همه چیز روشن و آشکار است؟

علم امروز در حال پیشرفت محیرالعقول است. بعضی از دانشمندان علم با «راز» میانه خوبی ندارند و می‌گویند از راز صحبت نکن و اصلا از باطن حرف نزن؛ هرچه هست را علم می‌تواند آشکار کند و راز نداریم. آیا ما می‌رسیم به آن مرحله‌ای که همه چیز عالمِ هستی آشکار باشد و چیزی به نام «راز» در آن باقی نماند؟ نگاه به جهان از منظرهای محتلف صورت می‌گیرد و هر شخصی می‌تواند عالم را متفاوت با دیگری ببیند.

یک فیزیک‌دان، یک شیمیست، یک فیلسوف، افرادی که در جامعه هستند و… هر کدام از منظری به عالم می‌نگرند؛ به همین جهت اختلاف نظر هست. اما بهترین منظری که می‌شود با آن به عالم نگاه کرد، کدام منظر است؟ به نظر می‌آید که از نظر عقلانی به جهان نگریستن، بهترین منظر باشد.