من آنچه شرط بلاغست با تو می‌گویم / تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال

مشخصات فایل برنامه معرفت بیست و ششم خردادماه ۱۳۹۱

موضوع برنامه: من آنچه شرط بلاغست با تو می‌گویم / تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال

عنوان این فصل: شرح اشعار سعدی شیرازی

مدت زمان برنامه: ۴۳ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۳ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۷ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

مواعظ سعدی

توانگری نه به مالست پیش اهل کمال       که مال تا لب گورست و بعد از آن اعمال

من آنچه شرط بلاغست با تو می‌گویم        تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال

محل قابل و آنگه نصیحت قائل             چو گوش هوش نباشد چه سود حسن مقال

به چشم و گوش و دهان آدمی نباشد شخص         که هست صورت دیوار را همین تمثال

نصیحت همه عالم چو باد در قفس است          به گوش مردم نادان چو آب در غربال

دل ای حکیم درین معبر هلاک مبند          که اعتماد نکردند بر جهان عقال

مکن به چشم ارادت نگاه در دنیا           که پشت مار به نقش است و زهر او قتال

بیت دوم بین همه مردم ایران رایج است و به صورت ضرب المثل درآمده است. شیخ اجل می‌فرماید که من آنچه خوب می‌دانم به شما می‌گویم و نصیحتم را می‌کنم. اجازه بدهید که در مورد واژه‌های این بیت قدری تامل کنیم. «بلاغ» چیست و «شرط بلاغ» چیست؟ بلاغ در لغت به معنی «رسیدن» است. ابلاغ یعنی رساندن. این کلمه ریشه قرآنی دارد آنجا که خداوند به حضرت ختمی مرتبت می‌فرماید: {یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ}

جناب سعدی می‌فرماید که من وظیفه رساندن را انجام می‌دهم حال تو می‌خواهی پند بگیر و ممکن است از سخن من ملال پیدا کنی. یعنی آزرده و رنجور شوی. زیرا بسیاری از مردم از حرف مطابق با واقع خوششان نمی‌آید. جمله‌ای هم هست کهه: الحقّ مُرٌّ یعنی حقیقت تلخ است.