درباره ماهیت تفکر

مشخصات فایل برنامه معرفت یازدهم دی ماه ۱۳۹۴

موضوع برنامه: درباره ماهیت تفکر – نخست از فکر خویشم در تحیر

عنوان فصل: شرح اندیشه شیخ محمود شبستری

مدت زمان برنامه: ۵۰ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۵ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۸ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

نخست از فکر خویشم در تحیر      چه چیز است آنکه گویندش تفکر

چه بود آغاز فکرت را نشانی          سرانجام تفکر را چه خوانی

کدامین فکر ما را شرط راه است        چرا گه طاعت و گاهی گناه است

که باشم من مرا از من خبر کن         چه معنی دارد اندر خود سفر کن

مسافر چون بود رهرو کدام است    که را گویم که او مرد تمام است

پرسش، نشان تفکر است و آنجایی که پرسش نباشد، تفکر می میرد. دو کس پرسش نمی کنند: اولی خداوند تبارک و تعالی است زیرا که علم مطلق است و اگر هم حالت سوالی در آیات قرآن هست، استفهام حقیقی نیست و صورت سوالی دارد. و دومین مورد، جماد و انسان نادان است. چه کسی پرسش دارد؟ کسی که چیزی را می داند و چیزی را نمی داند، یعنی در سایه روشن دانایی و نادانی است.

سقراط حکیم هم گفت: من می دانم که نمی دانم. حال، می دانم که نمی دانم؛ به درستی می دانم که این دانایی از جایی می آید و این، همان نقطه ای است که تفکر از آنجا آغاز می شود.