پرسش، نتیجه حیرت است
شما تصور کنید انسانی را که بیست سال یا سی سال، پرسش نکرده باشد. نمی دانم می توان اسم انسان بر همچین موردی گذاشت؟ حتی پرسش کاذب هم نپرسیده؛ انسان، بالذات پرسشگر است. حال چرا انسان بالذات پرسنده است؟ برای اینکه انسان در حیرت فرو می رود. پرسش نتیجه حیرت است و اینکه بزرگان گفته اند: فلسفه، نتیجه حیرت است بسیار حرف درستی است کسی که به حیرت نرسد نمی تواند به راه فلسفه وارد شود.
از سبب دانی شود کم حیرتت
حیرت تو ره دهد در حضرتت
مولانا با اینکه عارف است، فیلسوفانه هم سخن گفته است. اینکه حیرت چیست، خود یک مساله است. چه چیزهایی انسان را به شگفتی وا می دارد؟ آیا چیزها چون کوچک اند به شگفتی می رویم یا از بزرگی؟ از چیزهای خارق عادت به شگفتی در می آیی؟ اما خیلی وقت هاست که چیزهای بزرگ می بینی و در شگفتی نمی روی یا خارق عادت می بینی و در شگفتی فرو نمی روی. شگفتی و حیرت، یک حالت خاصی است. نتیجه حیرت و شگفتی پرسش است. این پرسش ممکن است از «غیر» پرسیده شود و گاهی اگر غیری نبود از «خود» می پرسی.
