فضل ابن نوبخت/ فیلسوف ایرانی
فضل ابن نوبخت
(۱۲۸ – ۲۰۰ هجری) فضل ابن نوبخت معروف به ابوسهل از خانواده نوبختیان در سال ۱۲۸ هجری در بغداد متولد شد و در کودکی علوم مقدماتی را آموخت و سپس در خدمت عالمان دین فقه و تفسیر و منطق و حکمت را فرا گرفت و پس از اخذ اجازه به خدمت هارون الرشید عباسی (۱۹۳ – ۱۷۰ هجری) رسید و نزد وی تقرب یافت. هارون او را رئیس کتابخانه خود (خزانه کتب بیت الحکمه) کرد و زندگی را بدینسان گذرانید تا به سال ۲۰۰ هجری درگذشت.
وی یکی از فلاسفه و فضلای ایرانی به شمار می رود و پدرش نوبخت در آغاز زرتشتی بود و سپس مسلمان شد. ابوسهل فضل از مترجمین کتب پهلوی به عربی بود و او بسی کتب پهلوی را به عربی ترجمه کرد که متأسفانه اکنون از آنها اثری نیست و وی در ریاضی و نجوم هم استاد بود و تألیفاتی در این باره از او نقل کرده اند.
آثار فضل ابن نوبخت
- «التشبیه والتمثیل»
- «الفال النجومى»
- «المدخل فى علم النجوم»
- «المنتحل من اقاویل المنجمین فى الاخبار والمسائل والموالید»
- «النهمطان فى معرفه طالع الانسان»
از آثار فضل ابن نوبخت به شمار می رود
ابن الندیم از کتاب النهمتان یاد می کند و ظاهرا از دیباچه آن کتاب قسمتی را در الفهرست نقل کرده است که ترجمه آن اینست: صنوف علم و انواع کتب و اقسام مسائل و مأخذی که علم نجوم و مدلولات آن نیز قسمتی از آن است بسیار شده است و علم نجوم دلالت میکند بر وقایع و حوادث امور پیش از ظهور اسباب آن و قبل از معرفت مردمان بدانها، مطابق آنچه اهل بابل در کتب خود به وصف آن پرداخته اند و مصریان از آنان فرا گرفته و مردم هند پایه عمل خویش بر آن نهادهاند.
