درباره کتاب جامع الحکمتین ناصرخسرو

مشخصات فایل برنامه معرفت بیست و هشتم اسفندماه ۱۳۸۸

موضوع برنامه: درباره کتاب جامع الحکمتین ناصرخسرو

عنوان فصل: بررسی اندیشه ناصرخسرو

مدت زمان برنامه: ۴۳ دقیقه

حجم فایل ویدئویی:  ۱۱۷ مگابایت

حجم فایل صوتی: ۱۸ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

درباره کتاب جامع الحکمتین ناصرخسرو

ناصرخسرو یکی از بزرگترین شخصیت‌های عالم اسلام است که از نظر اندیشه بسیار بالاست. در شعر و ادب مخصوصا قصیده، با مضامین حکمی است. آثار زیادی دارد که یکی از مهمترین کتاب‌هایش، کتاب جامع الحکمتین (یعنی جامع دو حکمت نظری و عملی) است.

ناصرخسرو می‌فرماید: «ما حکمت دینی و حکمت فلسفی را از آن جهت جمع نمودیم تا دین از اوهام و خیالات مبرا باشد و نور دین چشم حکیمان را ضیاء باشد»

بله همان طور که از این عبارات بر می‌آید، حکمت دینی که ثمره تعلیمات انبیاء است و نور محض است. این نور آنچنان مشعشع است که گاهی اوقات بسیاری از چشم‌ها طاقت دیدن آن را ندارند. شاید انحرافاتی که در تاریخ پیدا شده است به این دلیل باشد که از دیدن این نور تابناک ناتوان هستند. البته وقتی به حکمت فلسفی (در آثار متاخرین از جمله ناصر خسرو) اشاره می‌شود، منظور حکمت یونانی است. که البته در ایران باستان هم حکمت مطرح بوده است.

به هر صورت ناصرخسرو می‌خواهد بین نور عقلانی و نور ایمانی جمع کند و نسبتی برقرار کند تا کسانی که دچار گمراهی می‌شوند از گرفتار آمدن در دام اوهام نجات پیدا کنند. وهم همیشه دشمن عقل و رهزن است. خیال هم رهزن است و اگر پرتو نور عقل نباشد، انسان در اوهام و خیالات و سرگردانی گرفتار می‌شود. کوشش ناصرخسرو هم در کتاب جامع الحکمتین همین است که انصافا هم کار عظیمی است.