فرّاش باد صبا را گفته تا فرش زمرّدی بگسترد

مشخصات فایل برنامه معرفت دوازدهم فروردین ۱۳۹۱

موضوع برنامه: فرّاش باد صبا را گفته تا فرش زمرّدی بگسترد – شرح فرازی از گلستان

عنوان این فصل: شرح اشعار سعدی شیرازی

مدت زمان برنامه: ۴۳ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۹ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۲۰ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

فرّاش باد صبا را گفته تا فرش زمرّدی بگسترد و دایه ابر بهاری را فرموده تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد درختان را به خلعت نوروزی قبای سبز ورق در بر گرفته و اطفال شاخ را به قدوم موسم ربیع کلاه شکوفه بر سر نهاده عصاره نالی به قدرت او شهد فایق شده و تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته

ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند

        تا تو نانی به کف آریّ و به غفلت نخوری

همه از بهر تو سرگشته و فرمان بردار

         شرط انصاف نباشد که تو فرمان نبری

شعور در سراسر کائنات ساری و جاری است اما شعور دارای مراتب است. شعور جمادی، نباتی، حیوانی و شعور انسانی. تعبیر سعدی به (همه از بهر تو سرگشته و فرمان بردار) لطیف است که طبیعت تخلف نمی‌کند و فرمان‌برداری می‌کند. یعنی بر همان سرشتی که خلق شده کار می‌کند و تخلف نمی‌کند. آنچه باید بکند، انجام می‌دهد.

طبیعت انسان هم کار خودش را می‌کند و شاید انسان در مرتبه غریزه خطا نکند که به این شعور تکوینی می‌گویند. آنجایی خطا پیش می‌آید که اندیشه و تعقل در میان باشد و اصطلاحا شعور اکتسابی باشد. عجیب آنجاست که برخی حکماء درباره ادراکات تصوری انسان، گفته اند که در تصورات خطا نیست. آنجایی هم که می‌گوییم تصور من درباره فلان چیز خطا بوده، در واقع حکم می‌کنی که تصورم با واقع منطبق نیست و اگر حکم نبود، در تصور خطا نبود.