به بینندگان آفریننده را / نبینی مرنجان دو بیننده را

مشخصات فایل برنامه معرفت ششم دی ۱۳۹۲

موضوع برنامه: شرح «به بینندگان آفریننده را  /  نبینی مرنجان دو بیننده را»

نام فایل: شرح شاهنامه فردوسی

مدت زمان برنامه: ۴۵ دقیقه

حجم فایل تصویری:  ۱۲۹ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۹ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

استاد دینانی دراین برنامه به ادامه بررسی دیباچه شاهنامه و مساله خلق و آفرینش در اصطلاح حکما و تطبیق بیت مورد بررسی با داستان حضرت موسی (ع) می‌پردازد.

به بینندگان آفریننده را          نبینی مرنجان دو بیننده را

نیابد بدو نیز اندیشه راه         که او برتر از نام و از جایگاه

سخن هر چه زین گوهران بگذرد      نیابد بدو راه جان و خرد

خرد گر سخن برگزیند همی      همان را گزیند که بیند همی

ستودن نداند کس او را چو هست      میان بندگی را ببایدت بست

این بیت اولا دلالت بر مراتب توحیدی حکیم فردوسی دارد و ثانیا بهترین اشاره به داستان حضرت موسی (علی نبینا و آله و علیه السلام) دارد و خلاصه ربّ أرنی را می توان در این بیت دید. این مساله در قرآن کریم مطرح شده است که قوم حضرت موسی خواستند که خدا را ببینند.

این درخواست دیدن از طرف قوم دو چیز را به طور خاص نشان می دهد:

1. قوم حضرت موسی لجوج بودند
2. قوم حضرت موسی حسی مسلک و پوزیتیویست بودند زیرا که تقاضای رویت با چشم خدا را داشتند.

فردوسی در این بیت می گوید: با این دو چشم حس که بیننده هستند، خدا را نمی توانی ببینی. رنجش بیخود به چشمانت نده. قرآن کریم نیز همین مضمون را دارد { لا تدرکه الأبصار و هو یدرک الأبصار} چشم ها خدا را نمی بینند اما خداوند چشم ها را می بیند. لطافت این آیه بیشتر می شود وقتی که می فرماید: خداوند، چشم ها را می بیند.یعنی اینکه خدا این عضله را می بینید؟ خیر.. بلکه خداوند حقیقت بینایی که همان ادراک است را می بیند و چون خدا ادراک را می بیند ما ادراک داریم. یعنی ادراک ما الهی است.