حقیقت انسان در نظر بودا

مشخصات فایل برنامه معرفت اول تیرماه ۱۳۹۷

موضوع برنامه: حقیقت انسان در نظر بودا

عنوان فصل: شرح کتاب فراز و فرود فکر فلسفی

مدت زمان برنامه: ۵۰ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۶ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۲۱ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

حقیقت انسان در نظر بودا

آنچه به جسم و روان مربوط می گردد در عین اینکه دو مرحله از مراحل هستی انسان شناخته می شوند، با یکدیگر تفاوت نیز دارند؛ در مرحله ذات و گوهر آدمی متحد بوده و از شئون حقیقت انسان به شمار می آیند. در اصطلاح بودا آنچه پس از جسم و ذهن، مرحله سوم حقیقت انسان خوانده می شود و با وادی نامتناهی و فضای بی نهایت مربوط است، در اصطلاح حکمای مسلمان همان چیزی است که «ذات» خوانده می شود.

بودا از «ذات» سخن نمی گوید و به آنچه تحت عنوان ذات مطرح می گردد باور ندارد. او می گوید: آنچه در حقیقت هست، دریای شدن و اقیانوس به هستی درآمدن است. به دیگر سخن: رودخانه سیال کون و فساد است که پیوسته در کار شدن بوده و هیچگاه موجود نیست.

در نظر بودا آنچه «من» خوانده می شود، موج دریای هستی نماست ولی این موج عظیم، «خود» یا «ذات» نیست. اگر گفته شود که این «نمود» که تحت عنوان «من» مطرح می شود چیست، بودا پاسخ خواهد داد که آن «نمود» مجموعه ای از وهم و پندار و عدم دانایی و سرنوشتی محتوم و ستیزناپذیر است. در نظر او انسان در زنجیره هستی های موقتی قرار می گیرد که لاوجود را از هستی نماها و نمودهای ظاهری وجود مشخص می سازد.

در نظر بودا چیزی دوام و بقاء ندارد و هیچ موجودی با خودش متحد و یکسان نیست. در هیچ سویی نقطه ثابت وجود ندارد و آنچه «من» خوانده می شود، وهم پندار چیزی است که سپری می شود و پیوسته در تحول و تغییر دائمی است