با دو عالم عشق را بیگانگی / اندرو هفتاد و دو دیوانگی

مشخصات فایل برنامه معرفت بیست و هشتم آبان ماه ۱۳۸۹

موضوع برنامه: با دو عالم عشق را بیگانگی / اندرو هفتاد و دو دیوانگی

عنوان فصل: شرح اشعار مولوی

مدت زمان برنامه: ۴۵ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۷ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۲۰ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

با دو عالم عشق را بیگانگی

                      اندرو هفتاد و دو دیوانگی

سخت پنهانست و پیدا حیرتش

            جان سلطانان جان در حسرتش

غیر هفتاد و دو ملت کیش او

          تخت شاهان تخته‌بندی پیش او

مطرب عشق این زند وقت سماع

                 بندگی بند و خداوندی صداع

پس چه باشد عشق دریای عدم

                در شکسته عقل را آنجا قدم

این ابیات انسان را به سمت و سویی می‌برد که باید به آن گفت «وادی بیکرانگی»؛ همین است که همه عقلاء و متفکران را به حیرت وا می‌دارد و سرانجام هم (مولوی) اصالت را به جنون می‌دهد البته نه جنون ظاهری بلکه جایی که همه چیز کمیت‌اش لنگ است. در بیکرانگی هیچ چیز نمی‌توان گفت. لنگری نیست. عشق دریای بیکران است. عشق به عالم بیکرانگی که دریای بی‌ساحل است، می‌رسد و در آنجا مقولات منتفی می‌شود. عشق به جایی می‌رسد که حد و مرز و قالب رخت بر می‌بندد.

عشق در معشوق متجلی می‌شود و عاشق بدون معشوق نداریم؛ البته ممکن است بگویید که عاشقِ خودِ «عشق» هستم. شاعر می‌فرماید:

عاشق عشقم و دیوانه دیوانگی‌ام

همه عظمت مجنون در لیلی خلاصه می‌شود و بیش از لیلی چیزی را قبول ندارد. فرهاد با همه عظمت‌اش در شکافتن کوه و تراشیدن سنگ‌ها، سرانجام در شیرین خلاصه می‌شود. اما گاهی عشق به جایی می‌رسد که دیگر حد ندارد، چون معشوق بی حد است. وقتی معشوق بی حد شد، خود عشق هم بیکرانه می‌شود. عالم بیکرانگی عالمِ بی رنگی است. در عالم بی رنگی تعیّن نیست.