دو راه فلاسفه و عرفا برای درک حقیقت

مشخصات فایل برنامه معرفت بیست و ششم تیر ۱۳۹۴

موضوع برنامه: کشش و کوشش؛ دو راه فلاسفه و عرفا برای درک حقیقت

عنوان فصل: بررسی اندیشه عبدالرزاق لاهیجی

مدت زمان برنامه: ۴۹ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۴۳ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۲۳ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

دو راه فلاسفه و عرفا برای درک حقیقت

یکی از راههای شناخت و حرکت به سوی مبدأ اعلی و حق تبارک تعالی، راه استدلال است و دیگری راه عنایت حق تبارک و تعالی. بنده اینجا از عبارت «شهود و مکاشفه برای قسم دوم» استفاده نمی کنم زیرا که امروزه بدآموزی های بسیاری در این باب شده است. به عبارت ساده تر اگر خواسته باشیم راههای رسیدن به خداوند را نام ببریم: یکی راه کوشش است و دیگری، کشش است. حال سوال این است که آیا با کوشش راحت تر می رسیم یا با کشش؟

فلاسفه و افراد استدلالی، به عقل تمسک می کنند و اهل «کوشش» هستند. اما عرفا از «کشش» سخن می گویند و به عنایت حق تعالی و کشش از سمت او معتقدند. این دو گروه هر دو به وجهی درست می گویند و اینگونه نیست که انسان بدون «کوشش» راه به جایی ببرد یا کوشش بدون «کشش» محکوم به شکست است. پس هم «کشش» لازم است و هم «کوشش». اما آنچه محل بحث است این است که عده ای «بیشتر» به کشش و عده ای هم «بیشتر» به کوشش، تکیه می کنند. هرچند کسانی که از «کوشش» سخن می گویند به کشش هم توجه دارند و برعکس کسی که مجذوب کشش است به «کوشش» هم توجه دارد ولی غلبه با کدام است؟ تمام زندگی انسانها همین است.

ببینید مثال دیگری عرض می کنم.. دنیا مزرعه آخرت است و هیچ انسانی هم نمی تواند به آخرت بی توجه باشد و از طرفی برای اینکه بتواند در این دنیا زندگی کند، باید به این دنیا هم توجه داشته باشد. اما گاهی است که انسان به «دنیا» یک نگاه اجمالی می کند و دنیا را معبری قرار می دهد برای آخرت. و گاهی هم تمام توجهش را به همین دنیا قرار می دهد.