معنی زندگی نزد فلاسفه خندان و گریان

مشخصات فایل برنامه معرفت شانزدهم مهرماه ۱۳۹۵

موضوع برنامه: معنی زندگی در نظر فلاسفه خندان و گریان

عنوان فصل: بررسی کتاب من و جز من

مدت زمان برنامه: ۴۶ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۸ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۹ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

معنی زندگی در نظر فلاسفه خندان و گریان

باید توجه داشت که پاسخ به معنی زندگی دوگونه است و میان این دو معنی، تفاوت بسیار است؛ یک معنی «نه» گفتن به زندگی است که از هیچ انگاری و نگاه بدبینانه ناشی می شود. یک معنی دیگر آن است که زندگی زوال پذیر در جنب جاودانگی و بیکرانه بودن حیات معنوی بی اعتبار است و در عین حال، کسب ارزش و اعتبار می کند. کسانی مانند ابوالعلای معری، کافکا، بکت و گروهی دیگر به معنی اول نظر داشته اند ولی بزرگان اهل معرفت و اکابر اندیشه به معنی دوم گرایش داشته اند، البته هر زندگی و مرگی به جاودانگی منجر نمی شود.

تردیدی نیست که وقتی انسان به دنیا می آید، به زندگی نگاهی دارد و در بسیاری مباحث با عنوان نگاه انسان به زندگی بحث می شود. نگاه هایی که به زندگی وجود داشته تاکنون را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد. اول نگاه بدبینانه و دیگری نگاه خوش بینانه؛ اتفاقا فلاسفه یونانی که این نگاه ها را داشته اند نامگذاری جالبی شده اند. به فلاسفه ای که نگاه بدبینانه به زندگی داشته اند، فلاسفه گریان؛ و فلاسفه ای که نگاه خوش بینانه به زندگی داشتند، فلاسفه خندان نامیده شدند.

چرا بدبینان، بد می بینند؟ این نوع نگاه ریشه تاریخی هم در یونان و فلاسفه  مسلمان داشته است. ابوالعلای معری از شعرای توانای عرب، نگاه بدبینانه داشته است. در غرب هم افرادی مثل کافگا و.. که تعدادشان کم هم نیست. بدبینانه بودن به این معنی است که زندگی زوال پذیر است و نابود می شود. وقتی چیزی که زوال و پایان می پذیرد، به چه علت باید باشد و ما برای چه هستیم؟ تازه وقتی هم که زنده ایم، خیلی خوش نیستیم، زندگی سختی ها و رنجهای زیادی دارد که تحمل هم باید بکنیم و…. از این دست صحبت ها که نهایت منجر به مردن می شود.