وصال ممکن و واجب به هم چیست

مشخصات فایل برنامه معرفت شانزدهم بهمن ۱۳۹۴

موضوع برنامه: وصال ممکن و واجب به هم چیست / حدیث قرب و بعد و بیش و کم چیست

عنوان فصل: شرح اندیشه شیخ محمود شبستری

مدت زمان برنامه: ۴۹ دقیقه

حجم فایل تصویری: ۱۱۴ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۹ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

وصال ممکن و واجب به هم چیست            حدیث قرب و بعد و بیش و کم چیست

که جواب شیخ این چنین است:

ز من بشنو حدیث بی کم و بیش      ز نزدیکی تو دور افتادی از خویش

چو هستی را ظهوری در عدم شد        از آنجا قرب و بعد و بیش و کم شد

قریب آن هست کو را رش نور است      بعید آن نیستی کز هست دور است

بنیادی‌ترین پرسش و اساسی‌ترین پاسخ در گفتگوی دو عارف بزرگ (مرحوم هروی و شیخ شبستری) مطرح شده است. پرسش این است که رابطه «ممکن و واجب» با هم چیست که بسیار سوال مهمی است؛ مقدمه ای در این باب اگر بخواهیم بگوییم این است که وجود را به اعتباری، به سه قسم دانسته می شود: واجب الوجود، ممکن الوجود و ممتنع الوجود. واجب الوجود یعنی چیزی که نمی‌شود نباشد (نبودنش ممتنع است) که در مقابل آن ممتنع الوجود است یعنی چیزی که نمی‌شود باشد (بودنش ممتنع است) که بین این دو چیزی هست که می‌شود باشد و می شود نباشد، که از آن به ممکن الوجود تعبیر می‌شود.