قومی به هوای حج در قطع بیابان‌ها

مشخصات فایل برنامه معرفت سیزدهم فروردین ۱۳۹۵

موضوع برنامه: قومی به هوای حج در قطع بیابان‌ها / جمعی ز نشاط می در طوف گلستان‌ها

عنوان فصل: شرح اشعار جامی

مدت زمان برنامه: ۴۵ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۷ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۸ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

قومی به هوای حج در قطع بیابان‌ها       جمعی ز نشاط می در طوف گلستان‌ها

یک طایفه دیگر با داغ غمت فارغ        هم از طلب این ها، هم از طرب آنها

نه راه به دیری شب، نه روز به معبدها    خوردند بسی خونها کندند بسی جانها

در این شعر، جامی در عالم تخیل اش مردم را به سه دسته تقسیم کرده است: قومی که در راه رسیدن به کعبه و حج، طی بیابان ها می کنند و پیاده می روند و راه طی می کنند. طایفه ای دیگر اهل طرب هستند و در گلزارها و باغ ها، طواف می کنند و مشغول عیش و طرب و فرح اند. طایفه دیگری هم توصیف می کند که آنها نه در باغ و گلزار هستند و نه در راه رسیدن به کعبه مقصود؛ اینها کسانی اند که سر به جیب تفکر فرو برده اند. این طایفه هم طالب اند اما طالب مقصود حقیقی اند و غم فراغ دارند و در اندیشیدن به معشوق حقیقی هستند. اگرچه در بیابان نمی روند و اگر در گلزارها هم طواف نمی کنند اما در درون خود، سلوک می کنند.

هر سه این طایفه ها دارای «مطلوب و مقصود» هستند و از اینجا می توان این را فهمید که انسان همواره در طلب مقصود است اما تفاوت در نوع مطلوب و در چگونه رفتن به سمت مطلوب است. انسان مادامی که نداند به چه می اندیشد، نمی داند که به چه چیز باید امیدوار باشد و نمی داند که چه کاری می تواند انجام دهد.