عید است خروشی ز دل تنگ برآریم

مشخصات فایل برنامه معرفت چهارم فروردین ۱۳۹۵

موضوع برنامه: عید است خروشی ز دل تنگ برآریم /  فریاد زمرغان شباهنگ برآریم

عنوان فصل: شرح اشعار جامی

مدت زمان برنامه: ۴۷ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۱۴ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۸ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

عید است خروشی ز دل تنگ برآریم     فریاد زمرغان شباهنگ برآریم

مستی و خموشی نسزد مطرب ما کو     تا کوس خرد بر زند و چنگ برآریم

رو خلعت نو از می فرجام بپوشیم       تا روزنه نام و در ننگ برآریم

جامی عارف شاعر در این ابیات با عید شروع می کند و در عید و تازه بودن، از نام و ننگ هم سخن می گوید. تقابل بعضی لغات، تقابل جالبی است مثل خوب و بد یا نام و ننگ؛ نام یعنی نام خوب و ننگ هم همان نام است اما شهرت بد است. به مناسبت عید باید ناله و خروش خوب سر دهیم اما در جایی هم در شعر می گوید: خروش بلبل را هم ما برآوریم. بلبل اگر نغمه خوان شود به مناسبت خوشی و تازگی سال، طبیعی است اما شاعر می گوید نغمه بلبل را هم ما برآوریم؛ این یعنی چه؟ مگر ما می توانیم نغمه بلبل را برآوریم؟

نظم آواز بلبل و زیبایی نغمه بلبل را چه کسی می فهمد؟ در بیت (عید است خروشی ز دل تنگ برآریم  /  فریاد زمرغان شباهنگ برآریم) شاعر سخن گزافی نگفته که می گوید ما نغمه بلبل را بر می آوریم، زیرا تا مادامی که داننده و فهمنده زیبایی نغمه بلبل(مرغ) نباشد، آیا نغمه معنایی دارد؟