دعا و نیایش از دیدگاه مولوی

مشخصات فایل برنامه معرفت پنجم شهریور ۱۳۸۹

موضوع برنامه: دعا و نیایش از دیدگاه مولوی

عنوان فصل: شرح اندیشه‌های مولوی

مدت زمان برنامه: ۴۶ دقیقه

حجم فایل ویدئویی: ۱۴۱ مگابایت (MP4)

حجم فایل صوتی: ۱۸ مگابایت (MP3)

مختصری از متن برنامه:

دعا و نیایش از دیدگاه مولوی

پرسش اصلی این است که رابطه بین دعا و نیایش با خداوند چگونه است؟ چرا خداوند فرمود: {ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ} چرا اجابت را منوط به دعا شده است؟

تفسیر دعا به «خواستن» مسئله را تقریبا حل می کند. «دعا» نوعی از خواستن است و اساسا خود «دعا» و خواستن از محبوب حقیقی، کلی زیبایی است. از نظر فلسفی هم، «اعطاء» بدون تقاضا معنی ندارد مانند آب دادن به انسانی که تشنه نیست! خدمتی به آن شخص نشده و محبتی هم نیست.

برد آب زین بحر فیروزه ای      به گنجایش خویش هر کوزه ای

اگر کوزه ای را به دریا بیاندازید بیشتر از اندازه خودش نمی تواند بردارد. قاعده عقلی «العطیّات بقدر القابلیات» دقیقا اشاره به همین مطلب است. یعنی هر بخشش و اعطایی به اندازه قابلیت است. اساسا اعطای بیش از ظرفیت، عذاب است و برهم زننده نظام عالم است. همه موجودات عالم دارای ظرفیت محدود و مشخصی هستند که به همان اندازه ظرفیت نیز کمال دارند. هیچ استعداد و قابلیتی هم نیست که به فعلیت نرسد مگر اینکه به موانعی برخورد کند و به بالفعل تبدیل نشود؛ حتی آن موانع هم استعداد چیز دیگری بودند که استعداد ها با هم تعارض پیدا کرده اند.

استعداد انسان چقدر است و چقدر از خدا می خواهد؟ اصلا چه باید از خدا خواست؟ فلسفه دعا و نیایش از دیدگاه مولوی چیست؟